Cemlerde eşitlenme; cem evine girildikten sonra rızalık almakla devam eder.

Alevi inancına göre Hak insanlara “Bana kul hakkı ile gelmeyin, kendi yaratığınız haksızlıkları kendi aranızda halledin!” demiştir.

Her şeyden önce cemi yürütecek olan dede (ana da olabilir) kendisinin cemi yürütebilmesi için ceme katılanlardan „rızalık“ alır. Üç defa sorarak „benden razı mısınız, cemi yürütmemi kabul ediyor musunuz?“ şeklinde topluma sorar ve „Razıyız“ cevabından sonra dede cemi başlatabilir.

Daha sonra toplum birbirinden rızalık alır. Dede (ana da olabilir) bu defa topluma şöyle sorar: „Herkes birbirinden razı mı canlar? Aranızda bir sorun ve kırgınlık varsa ve bunu burada bize açmıyorsanız, bu sizin sorumluluğunuzdadır. Bildiğiniz, şahit olduğunuz bir anlaşmazlığı burada belirmelisiniz ki; toplumun arınmasına katkınız olsun. Sizi size veriyorum. Benbu sorumluluğu size veriyorum.“ gibi toplumun bireylerini var olananlaşmazlıkların giderilmesi konusunda uyarır. Pratikte; yüzlerce kişinin katıldığı cemlerin; ufak tefek görüş ayrılıkları nedeniyle uzamaması için, rehber

ve diğer görevliler önceden var olan çelişkileri halletmeye çalışırlar.

Eğer giderilemeyecek anlaşmazlıklar varsa; bunların taraflarının ceme katılamayacakları uyarısı yapılır. Burada amaç; canların ceme katılmalarını engellemek değil, onları barışa yönlendirmek olmalıdır. Bu şekilde yapılan hazırlık; “eline, diline, beline sadık/hakim ol” yani “kendine hakim ol.”

prensibinin kontrol edildiği ve sonunda canların maddi ve manevi olarak“eşitlendiği” tarikat düzlemine geçiş içindir. Burada şunu vurgulamak gerekir;

ceme kadınların katılması sadece bir olanak değil, birlikte rızalık alınması ve

birlikte ibadet edilmesi nedeniyle bir zorunluluktur. Aksi durumda; Alevi cem ibadetine başlamak mümkün değildir. Erkekler, kadınların olmadığı bir ortamda özlerini dara çekemezler ve gerektiğinde rızalık alarak aklanamazlar.

Dem gerek genel olarak Ortadoğu’da ve özel olarak Anadolu Alevi-Bektaşiliğinde önemli bir yeri vardır. Ömer Hayam’dan tutun da Osmanlı sarayında ki şairlere kadar, hemen hemen herkesçe farklı anlamlar çerçevesinde kullanmışlardır. Dem yazısını ele almamdaki en önemli sebep farklı toplum ve de farklı inançların ortak olarak kutsal kılmalarıdır. Bütün inançların gerek dini rintlerinde; gerek efsanelerinde; gerekse de şiirlerinde sık rastlamaktayız.

Sözcük ya bazı şairlerce yerinde kullanılmaması nedeni ile ya da okuyucunun anlamı farklı algılaması nedeni ile zaman zaman özünden uzaklaşmış, gerçek anlamından saptırılmıştır.

Dersim ormanlarının yakıldığı haberleri çıkınca ilk birkaç gün sessiz kalındı. Sonra çok az çevreler tarafından Dersim’de çıkartılan yangın gündem oldu, sosyal medya hesaplarında paylaşıldı.

Nedeni basit. Ülkedeki kutuplaştırıcı iklim her alana yansıdığı gibi felaketlere de yansıyordu.

Antalya’da, Bodrum’da, Karadeniz’de bir felaket olsa ülkenin gündemi oluyor, duyarlı insan sayısında patlama yaşanıyor.
Dersim yakıldığında görmedim, duymadım, bilmiyorum oyunu oynanıyor.

Dersim yakıldığında diyorum zira orada yaşayanlardan edinilen bilgilere bakılırsa Dersim yangını atılan toplar vb nedeniyle çıkmış.

Çıkması da bir şey değil. Çıkabilir. Ama birçok noktadan günlerce süren yangın için valinin önce “Yangın yok” yangının varlığı ispatlanınca “Yangın söndürüldü” tarzı beyanları Dersim’in yakıldığının açıklaması oldu.

Milletvekilleri, Dersimliler valinin bu yalan beyanını çektikleri fotoğraf ve videolarla çürüttüler.

Dersim basbayağı yanıyordu.

Dersim yangınına çok az kesim ses çıkardığı için yangın iki haftalık süre boyunca devam etti.

Türkiye’de çevreci hareketler, hayvan hakları savunucularının gücü azımsanmayacak kadar etkili.

Ancak ne hikmetse Dersim’deki yangına yönelik bu kesimlerden de ses çıkmadı.

Oysa çevre hareketleri şunu bilmiyor mu? Yerküremizin bir yerinde başlayan bir olumsuzluk tüm gezegeni etkiler. Bu nedenle çevre hareketleri küresel perspektife sahip hareketlerdir aynı zamanda.

Kuzey kutbunda eriyen buz nasıl tüm dünya ve onun üzerinde yaşayan canlılar için tehlike ise, Dersim’deki yangın bu boyutta olmasa da işlevsel olarak benzerdir.

Verilmeyen tepkilerden, Alevilere yönelik saldırılara karşı bürünülen sessizlikten anlıyoruz ki Türkiyeli Alevilerin inançları gereği en “radikal” çevreci hareketlerden bile radikal bir zeminde savunduğu, doğa-insan birliği ve yaşam hakkının kutsallığını savunan bu kadim inanç hala göz ardı ediliyor.

Doğayı ve insanı eşit ve birbirinin içinde gören bu inancın çevreciler, hayvan hareketleri tarafından fark edilecek yanı, kıymeti yok. Dersim yangınının ve (müsaadenizle şu kavramı kullanacağım) Dersimli hayvanların kıymetinin olmadığı gibi.
Belli ki bu hareketler bir süre daha topraklarındaki bu kadim inanca burun kıvıracak, yok sayacak.

Alevilerin toprakları, doğası yok edilirken çevre ve hayvanlar da yok edilecek.

Beklemek zorundayız. Neyi? Türkiye’deki demokrasi hareketlerinin toplumsal dinamikleri fark etmesini, ona göre davranabilmesini…

Aleviliği bir inanç olduğu, onun değerlerini “Aman canım din değil mi?” “sekülerizmiyle” dışlamasını biraz daha izleyeceğiz. Bu zeminden kopuşmasını bekleyeceğiz.

Sabırla bekleyeceğiz din de olsa insan, doğa ve evrenin yaşamını önemseyen bir felsefeye sahip dünya görüşünün nasıl kıymetli olduğunu fark edebilmelerini.

Özellikle canlıların hayatının ucuz olduğu bu topraklarda bu değeri anlayabilmelerini.

Ama boş boş beklememeli. Alevilik inancının insan-doğa saygısını temel alacak hareketleri neden Alevi toplumu da oluşturmasın? Aleviler bunu oluşturabilse ülkenin demokrasi tarihine bir katkı daha sağlamış olmazlar mı?

Aleviler toplumsal hareketler ve Alevilik konusunu acilen önlerine almalı ve bu konuda somut adımlar atmalı.

Dersim’deki yangın ancak böyle söndürülebilir.

Sadece Dersim’deki yangın mı? Türkiye’nin, dünyanın herhangi bir yerindeki…

Belki böylece görmedim, duymadım bilmiyorumcuların gözleri görür, kulakları duyar, bir kaç noktada çıkartılıp günlerce söndürülmeyen yangına karşı lal olan dilleri çözülür.

Bunu için Munzur nehrinden alınacak bir kova suyun yerküreye serpiştirilmesi gerekiyor. Dersim’deki yangın da, vicdanları kül eden yangın da böyle söndürülebilir.

Hak Aşkı, Xızır Hikmeti, Pirim Seyit Nesemi Nefesi İle.

Dersim Topraklarını Harde Dewreşi Kundaklayanlar. Bilesiniz Jiyar, Diyarlarımızdan bir taş götürenin niyeti bozuk ise hanesi de onunla yanar. Hele Hakkın varlık deryası masumu pakları nebatı ve hayvanatı da yakarsanız Hakkın Emri rızasını çiğnemiş olursunuz. Siz kundaklayanlar ve katledenler o rızayı çiğnediniz. İki elimiz yakanızdadır.
Reya Rast, Şaş Nabe
Fikre Şaş, Re Şaş Dikin
Xudiye Re Heq’e, Heq Ji Nuxteyek
Ew Nuxta Ji Talive Re Ye…
Muhammet Mustafa’ya Xizir(Hızır) Olan Şah-ı Merdan Ali, ilk nurun çerağı Noktayi Nazar Ali. La demeden Hakk Deryasında  gönülde meydan bulan Ali. Canı Cananı varında bir eden Ali. Canik u Camerin bir hali Ali. Zaman devrildi iki kelam eden sofu namazına duran da Ali dedi. Hakk bilen Ali diyor ise Ali elbet çerağdır bir soluğuna. Hakk Yolda kelam eden, kelamının ya da gayretinin sorumluğunu taşımalıdır. Hakk Yol Alevi evlatları Xızır Hikmetini biliyor ise ağızdan çıkan her kelamın, icra edilmiş her eylemin yolda karşılığı olduğunu bilmelidir. Boşa laf çene yormaktan başkaca bir sonuç vermezken, boşa iş yorulmak olacak,  alag(İşi Hakkıyla yapmak, İşe yakışır iş yapmak) bilmemek olarak görülecek canın şoreti(hüneri) toplum tarafından basite alınacaktır. Bedeli ise cümle varlığa çerağ olmuş İnancımızın ve toplumumuzun ciddiye alınmaması olacak ve olmaktadır.
Mana İle…

Ali’yi sömürenleri iki gruba ayırmak meramımızı anlatmak için bir yol olarak seçilebilir.

1. Ali’yi Hakk Yol Aleviliğin Dışına İtenler: Bu hat Faik Bulut’un yetersiz ve inanç bilgisinden Dem (Tâm) almamış çıkışı ile Ali’siz Alevilik gibi ajan bir terimin üzerine atlayan Kemalist kuru Akıl ve Sol Jargonlu  parsacılık ve Pozitivist Ateizm İnancı kadim değerlerinden kopararak Ali üzerinden Hakk Yol komlarının İdeolojik İktidar İslam  eleştirisini, karşı duruşunu anlamadan yaklaştılar meseleye. Ali’yi sömürerek yapmaya çalıştılar. Oysa ki Ali Hakk Yol komları ve Ortadoğu halkları için direnç noktası iken. Bu yolu da Turan Dursun üzerinden mesnetlendirmek gibi bir tuzağa düşerek. Lakin İslama küfür,  İslamın hakikat değerlerini açığa çıkarmadığı gibi, bunu eleştiri yöntemi olarak benimseyen kesim de Ali’yi ve Ehlibeyt’i koçbaşı misali kapı kırma yöntemi olarak kullanmaktadır. Pozitivist aklın ilericilik ve gericilik çıkmazı tüm hesaplaşmasını Şah-ı Merdan üzerinden yapmayı yol seçmiştir. Alisiz Alevilik yorumları Sol Jargonlu İdeolojik Kızılbaşlığa dönüştürerek son otuz yılın örgütleme aracı olarak kullanmıştır. Lakin Kızılbaşlık halen genel, geçer yorumlarla tanımlanmaya çalışılmakta. Mesnet aldığı zaman dilimi 1500 yıllık dilimdir. Ötesi  ise Dem bulmamış öğrenilmiş tarihten başkaca bir şey değil. Kadim inanç ve  gelenek Avrupayi Pozitivist özenme ile bilimsellik adı altında laboratuvara sokulmak isteniyor. İslami Tarihi araştırma ise üstünkörü ve ciddiyetten yoksun. Dikta Laisist bir yaklaşımla hakir gören, cehalet atfeden, bazı durumlarda saygısızca eleştiren , bu saygısızlığı ve ciddiyetsizliği görselliğe kavuşturan yaklaşımlar açığa çıkmaktadır. Alevi halklara da ne yazık ki kötülük etmektedirler. Lakin dört Aleviden birinin adı Ali iken. Ali’ye saldırmak Selefi Aklın(Muaviye Zihnin) saldırı tarzından da farklı bir şekilde işlemiyor.
   
   
   

• Benim Kabem İnsandır. Hakk Yol Alevilik İnsanı cümle varlık ile Hakk Deryasında varın varı olarak, doğumunu müjdeleyen görünür manaya kavuşan cümle varlığa niyaz olur. İnsan bu varlık deryasında cümlesi ile var. Üstün değil, Hükümran değil. Kabesi insan olanın İnsanın bunca zülmüne de ortak olmak ya da meşru görmek gibi bir durumu da kabul etmesi gerekir. Kavram Dikta Laisist yaklaşımın sonucudur. Aslan ile Ceylanı aşk deryasında bir etmiş Hacı Bektaş’a dayandırılması da bir sapmanın meşrulaştırılması olarak okunabilir. Materyalist felsefe ile Hakk Yol Alevilik anlaşılmaya çalışılabilir. fakat; Hakk Yol Katı Materyalist yaklaşıma zorlanmamalıdır. Lakin kaynağın kendini devam ettirmesi tüm düşün yaklaşımlara eşik olması, devinim yaratan bir noktada olması doğru okunmalı. Kaynak temiz tutulmalıdır.
  
  
• Alevilik Bilimsel Bir İnançtır: Alevilik Laboratuvar ortamında üretilmiş bir inançmış yaklaşımı Pozitivist İmhacı Bilim Dinselliğinden başkaca bir yaklaşım değil. Ya da katı materyalist tarzın canın ruhunu okumayan kuruluğu. Bu tarz tüm Dinselliklerde ki sapmanın aynı yaklaşımı. Alevilik bilimi anlar. Önem verir fakat bilimi Din yapmaz. Toplumsal Ahlaki değerlerle doğaya ve yaşama uyumlu kullanılmasını değerli bulur. Lakin; İlim önce canın bilmektir.
  
  
• Alevilik Dinlerden Farklı Olarak, Felsefik Bir İnançtır, Akla Önem Verir: Eksik bir yaklaşım tüm inanç sistemlerinde Felesefik yaklaşımlar mevcuttur. Lakin son kertede cümle varlık birbirine niyazdır. Talip yola teslimdir. Akıl Hakikat derekesinde çarkı pervaz halinde semadadır. Ama her can Xiziri eylem olan akletmek ile varlık bulur. Bu yaklaşım tarzı daha çok batı hegamonik aklın yaklaşım tarzının, Cahil uğraştıran tezi olarak okunmalıdır.
  
  
• Arap Ali, Katliam Yapan Ali, Ali’nin Alevilikle Alakası Yok: Arap olanda hakikat yol bulmazmış gibi bir cehalet ve iş bilmeme durumu, halkları hakir gören bir faşizm. Sonra da 72 iki millete nazar ederiz deyip Hacı Bektaş’ı, Ahmet Yesevi ye götüren faşizm. Sonra katliam yapan Ali deyip şöylece köşesine çekilen bu Alemde İnsanı kabe yapıp pir u pak köşesinden dönemi bile bilmeden, anlamadan yapılan yorumlar.Çünkü Yola karşı sorumluluk almaktan çok, uzaktan vurup günahlarından kurtulduğunu düşünen anlayış ve yaklaşımlardır. Tabi bunca bilgiden sonra birkaç ezber tekrar ile Ali’nin Alevilikle alakası yok diyen yöntemsiz yaklaşım. Meydana koysan rezil olur. Şah-ı Merdan Aliyi nereye koyacan, Haydar-ı Kerrarı nereye koyacan, Sûvare Heşin Deste Heq Ali’yi nereye koyacan, Ya heq  Ya Oli’yi nereye koyacan, İlk El’in Ana Nuru Şefaati Ali’yi nereye koyacan.  Muhammet Mustafa’nın “Ali cümlesi ile sır idi benimle aşikar oldu” kelamını nereye koyacan. 10 bin yıldan bahseder bu kelam. İslami değerleri sömüren İktidar İslami eleştiriyi yapayım derken. Yolu ve Halkı bilmeyen, toptancı yaklaşımdan dolayı birçok meydanda başımız önümüze eğersiniz haberiniz ola. Sonra da bunca küfürden sonra Hüseyni duruş demek Pir Hüseynin Kerbela bedelini zerre i misgal anlamamış olmaktır. Hakk Yol evlatlarının zaman yolculuğu ayak izlerine vicdan ile bakarsanız tüm zamanlarda Çark-ı Pervaz halindedir.
  
  
• Bazı Ocak Evlatları ve kurum yöneticilerimiz yaklaşımlarını tam aktaramadıkları için saldırıya uğramaktadırlar. Örneğin Pir Hasan Kılavuz ve Pir Hüseyin Güzelgül’e medya ortamında bu nedenle saldırılar olmuştur. Saldırıları yapanların yaklaşımları Alisiz Alevilik üzerinden terörize ederek hedef göstermek kastı ile hareket etmişlerdir. Ocak evlatlarını zerre-i Misgal anladıklarını da düşünmüyoruz. Yaklaşımları Şii parsacılığıdır. Fakat Pirlerimiz de Hakk Yol’da zaman süreğini Ali nurunu daha açık ve tavır belirleyen bir noktadan yaklaşmalıdır. Hakk Yol Ocak Evlatları İslamın Hakikat değerlerini önemserler. Fakat İktidar İslamın (Muaviye) İnancı Devletleştiren, Dinselleştiren ve sömürü aracı haline getiren yaklaşımlarına karşı Pir Hüseyin’in yaklaşımı  açıktır. Yezid anlayışlara karşı duruşu nettir. Hakk Yol’un süreğini devam ettirmesi için Kerbela’da meydan kurmuştur. Biz Alevilerin yaklaşımı da bir o kadar nettir. Fakat bu yaklaşımın aynısı Şii İktidarcılığına karşı da yanıdır.  İlk nurdan birlik deryasında Hakk olanı yapmak ve Hakk olanı yaşamakla mükellef saymışız canlarımızı Xizir Hikmeti ile sır etmişiz.  İslam bu ise evet biz kabul etmiyoruz Hakk İslamın arayıcılarıyız. 124 bin Nebi’nin hakikat değerlerini anlamlı buluruz. Çünkü; herbiri Xizir çarkından geçip Çerağlarını uyandırmıştır. Rahim olan Hakk Yol Rahman değerlere sahip çıkar. Cümle varlık Hakk Deryasında Nemrutlaşıp, Yezidleşmediyse Mümine ayandır. Kelam edenler Namı Işık, Güneş olan Hüseyin binyılların İsmi Kemalini iyi anlamalılar. Gerisi Hakk Yol Alevilere Nehaklık olur.