08-21-2018, 04:22 PM
1922 yılında Muhsin Ertuğrul’un Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun bir romanından çektiği “Boğaziçi Esrarı-Nur Baba / The Bosphorus Mystery” adlı filmde Bektaşiler, Yeşilçam’a konu olmuştur. Fakat bu film o dönemde çok büyük tepki almış ve seti Bektaşiler basmıştır. Ancak güçlükle filmin çekimleri tamamlanabilmiştir. Film, hiçbir kopyası bulunmadığı için tekrar izlenmesi artık mümkün olmayan filmlerdendir. Filmin konusu kısaca şöyledir:
“Nur Baba filmi, bir Bektaşi şeyhiyle genç bir muhibbesi arasındaki aşkın hikâyesini konu alır. Nur Baba dergâhı İstanbul’un yedi tepesinden birinde bulunmaktadır. Her zamanki ilahili, neyli, sazlı ve içkili dem alemlerinden birine sahne olmaktadır. Bu alemler sabaha kadar sürmektedir. Nur Baba, muhibbesi Nigar Hanım’ı elde etmek için dini ayinleri bir araç gibi kullanmaktadır. Sonunda amacına ulaşır ancak Nigar Hanım’ın güzelliği solmuştur, onu terk ederek daha genç ve güzel olan Süheyla Hanım ile evlenecektir.”
BEKTAŞİLER FİLM SETİNİ BASIYOR
Görüldüğü üzere film, Bektaşiliği oldukça kötü göstermiştir. Ayrıca film, Bektaşilerle ilgili o dönemde oluşan ve halen devam eden önyargıları besleyen bir amaca hizmet etmiş, Bektaşileri adeta birer sapık, zevk ve sefa düşkünü insanlar olarak göstermiştir. Bu nedenle ayaklanan Bektaşiler, filmin çekimine engel olmak istemişler ve iki gün boyunca süren protesto gösterileri gerçekleştirmişlerdir.
Bektaşilerin ayaklanmasından çekinilerek polisçe oynatılmayan, ancak İstanbul’un kurtuluşundan sonra gösterime girebilen ve ilk gösterimi Kemal Bey Sineması’nda 13 Aralık 1923 tarihinde yapılan bu filmin bir kısmı, Eyüp Sultan Camisi’nin avlusunda çekilir. Fakat çekimler olurken Bektaşiler ve halk seti basar. “Kahrolsun zındıklar!” nidaları arasında oyuncular dört bir yana kaçışır.
Türk Sinema tarihinin ilk filmini çeken Fuat Uzkınay da güçbela kamerayı kaçırmayı başarır. Muhsin Ertuğrul’dan evvel Nur Baba rolünde filmin başrol oyuncusu olarak yer alan Vahram Papazyan ise, baskından ancak çarşaf giyip de kadın kılığına girerek kaçabilmiştir. Bu baskından sonra Papazyan, Nur Baba rolünü oynadığı taktirde halk tarafından öldürülmek korkusuyla ekipten tamamıyla ayrılır. Filme ve ekibe yönelik tehditler devam edince, filmin ismi Boğaziçi Esrarı olarak değiştirilmiştir.
“Nur Baba filmi, bir Bektaşi şeyhiyle genç bir muhibbesi arasındaki aşkın hikâyesini konu alır. Nur Baba dergâhı İstanbul’un yedi tepesinden birinde bulunmaktadır. Her zamanki ilahili, neyli, sazlı ve içkili dem alemlerinden birine sahne olmaktadır. Bu alemler sabaha kadar sürmektedir. Nur Baba, muhibbesi Nigar Hanım’ı elde etmek için dini ayinleri bir araç gibi kullanmaktadır. Sonunda amacına ulaşır ancak Nigar Hanım’ın güzelliği solmuştur, onu terk ederek daha genç ve güzel olan Süheyla Hanım ile evlenecektir.”
BEKTAŞİLER FİLM SETİNİ BASIYOR
Görüldüğü üzere film, Bektaşiliği oldukça kötü göstermiştir. Ayrıca film, Bektaşilerle ilgili o dönemde oluşan ve halen devam eden önyargıları besleyen bir amaca hizmet etmiş, Bektaşileri adeta birer sapık, zevk ve sefa düşkünü insanlar olarak göstermiştir. Bu nedenle ayaklanan Bektaşiler, filmin çekimine engel olmak istemişler ve iki gün boyunca süren protesto gösterileri gerçekleştirmişlerdir.
Bektaşilerin ayaklanmasından çekinilerek polisçe oynatılmayan, ancak İstanbul’un kurtuluşundan sonra gösterime girebilen ve ilk gösterimi Kemal Bey Sineması’nda 13 Aralık 1923 tarihinde yapılan bu filmin bir kısmı, Eyüp Sultan Camisi’nin avlusunda çekilir. Fakat çekimler olurken Bektaşiler ve halk seti basar. “Kahrolsun zındıklar!” nidaları arasında oyuncular dört bir yana kaçışır.
Türk Sinema tarihinin ilk filmini çeken Fuat Uzkınay da güçbela kamerayı kaçırmayı başarır. Muhsin Ertuğrul’dan evvel Nur Baba rolünde filmin başrol oyuncusu olarak yer alan Vahram Papazyan ise, baskından ancak çarşaf giyip de kadın kılığına girerek kaçabilmiştir. Bu baskından sonra Papazyan, Nur Baba rolünü oynadığı taktirde halk tarafından öldürülmek korkusuyla ekipten tamamıyla ayrılır. Filme ve ekibe yönelik tehditler devam edince, filmin ismi Boğaziçi Esrarı olarak değiştirilmiştir.
______
Aşığın hikâyesini durmaksızın feryat eden bülbüle değil, sessiz sedasız can veren pervanelere sor..
Aşığın hikâyesini durmaksızın feryat eden bülbüle değil, sessiz sedasız can veren pervanelere sor..