09-30-2018, 11:38 PM
Bu konu uzunca bir süredir garip bir hal aldı. Soruda bunu yansıtmaktadır aslında. Çünkü kültür kelimenin en geniş anlamıyla insanların maddi-manevi tüm üretimlerini kapsar. Yani insanların oluşturdukları her etkinlik kültürdür. Bu anlamda inanç sistemi de, yaşama biçimleri de kültür kavramının içine girer.
Ama bir de kültürün daha dar kapsamlı bir tanımı vardır. Örneğin Kızılderili kültürü dediğimizde Kızılderililerin kendilerine özgü tüm müzik, dans vb. onları diğer topluluklardan ayıran özelliklerini vurgulamış olursunuz. Kızılderili inançları da bunun bir kısmıdır. Fakat sözcüğün bu dar anlamıyla bir Alevi kültüründen bahsetmeniz olanaksızdır. Bugün kendilerini Anadolu Alevileri başlığı altında toplayan kesimlerin birbirleriyle aralarında birçok fark söz konusudur. Yaşama alışkanlıkları, yemek türleri, müzik, semah ve dans, yer yer dil, cemlerin uygulanış tarzı, birbirinden büyük farklılıklar gösterir. Oysa biz Anadolu Aleviliği demekle az çok belirli ortak özellikler çerçevesinde birleşmiş bir toplumsal varlıktan söz etmiş olmaktayız. Trakya’dan Tunceli’ye, Ordu’dan Adana’ya uzanan geniş bir coğrafya’daki unsurları birleştiren ortak öge nedir?
Hiç şüphesiz ortak öge aynı müzik, aynı türde dokunan kilimler, aynı yemekler ve hatta aynı dil değildir. Bu farklı nüfusları birleştiren ortak yan Alevi inancının özellikleridir. Hangisine gitseniz Ali,12 İmam, Hacı Bektaş Veli, Pir Sultan Abdal, Nesimi, Virani bulursunuz. Tüm yaşam biçimi farkları Anadolu Aleviliğinin zenginliğidir ama onu bir toplumsal kimlik haline getiren unsur ortak inançtır. Yani Alevilik bir inanç sistemi olarak toplumsal varoluşunu kazanmaktadır. Alevilik bir inanç sistemidir.
Baki ÖZ
Ama bir de kültürün daha dar kapsamlı bir tanımı vardır. Örneğin Kızılderili kültürü dediğimizde Kızılderililerin kendilerine özgü tüm müzik, dans vb. onları diğer topluluklardan ayıran özelliklerini vurgulamış olursunuz. Kızılderili inançları da bunun bir kısmıdır. Fakat sözcüğün bu dar anlamıyla bir Alevi kültüründen bahsetmeniz olanaksızdır. Bugün kendilerini Anadolu Alevileri başlığı altında toplayan kesimlerin birbirleriyle aralarında birçok fark söz konusudur. Yaşama alışkanlıkları, yemek türleri, müzik, semah ve dans, yer yer dil, cemlerin uygulanış tarzı, birbirinden büyük farklılıklar gösterir. Oysa biz Anadolu Aleviliği demekle az çok belirli ortak özellikler çerçevesinde birleşmiş bir toplumsal varlıktan söz etmiş olmaktayız. Trakya’dan Tunceli’ye, Ordu’dan Adana’ya uzanan geniş bir coğrafya’daki unsurları birleştiren ortak öge nedir?
Hiç şüphesiz ortak öge aynı müzik, aynı türde dokunan kilimler, aynı yemekler ve hatta aynı dil değildir. Bu farklı nüfusları birleştiren ortak yan Alevi inancının özellikleridir. Hangisine gitseniz Ali,12 İmam, Hacı Bektaş Veli, Pir Sultan Abdal, Nesimi, Virani bulursunuz. Tüm yaşam biçimi farkları Anadolu Aleviliğinin zenginliğidir ama onu bir toplumsal kimlik haline getiren unsur ortak inançtır. Yani Alevilik bir inanç sistemi olarak toplumsal varoluşunu kazanmaktadır. Alevilik bir inanç sistemidir.
Baki ÖZ